Χείρα βοηθείας προς τα αδέσποτα.

Τα αδέσποτα ζώα, κυρίως σκύλοι και γάτες, αποτελούν ένα σημαντικό κοινωνικό και ηθικό ζήτημα που αφορά κάθε σύγχρονη κοινωνία.

Η ύπαρξή τους σχετίζεται με την εγκατάλειψη, την έλλειψη υπεύθυνης ιδιοκτησίας κατοικιδίων και την απουσία αποτελεσματικών πολιτικών διαχείρισης από τις αρμόδιες αρχές.

Τα ζώα αυτά συχνά ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες, εκτεθειμένα σε κινδύνους, πείνα, ασθένειες και κακοποίηση.

Το πρόβλημα των αδέσποτων δεν είναι μόνο ηθικό αλλά και κοινωνικό, καθώς επηρεάζει τη
δημόσια υγεία και την ποιότητα ζωής τόσο των ζώων όσο και των ανθρώπων.

Διάφορες πηγές εκτιμούν ότι στην Ελλάδα υπάρχουν μεταξύ 3 και 4 εκατομμυρίων αδέσποτων ζώων.

Το 2023, η ιστοσελίδα Taxipet.gr ανέφερε ότι ο αριθμός αυτός φτάνει τα 4 εκατομμύρια, με τα περισσότερα να προέρχονται από εγκαταλειμμένα κατοικίδια.

Αντίστοιχα, το 2022, το Ethnos.gr ανέφερε πως τουλάχιστον 3 εκατομμύρια αδέσποτα ζώα ζουν στους δρόμους της χώρας.

Αίτια της αύξησης των αδέσποτων ζώων.

Η αύξηση του πληθυσμού των αδέσποτων οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, οι οποίοι
συχνά σχετίζονται με την ανθρώπινη αμέλεια και έλλειψη ευαισθητοποίησης.

1. Εγκατάλειψη κατοικιδίων.

Πολλοί άνθρωποι αγοράζουν ή υιοθετούν ζώα χωρίς να έχουν συνειδητοποιήσει τις ευθύνες
που συνεπάγεται η φροντίδα τους. Όταν συνειδητοποιούν ότι δεν μπορούν να
ανταποκριθούν στις ανάγκες τους, επιλέγουν να τα εγκαταλείψουν στους δρόμους, όπου

είναι αδύνατο να επιβιώσουν χωρίς τροφή και φροντίδα.

2. Έλλειψη στείρωσης.

Η μη στείρωση των κατοικιδίων είναι ένας από τους βασικούς λόγους αύξησης των
αδέσποτων. Πολλοί ιδιοκτήτες δεν στειρώνουν τα ζώα τους είτε λόγω κόστους είτε λόγω
άγνοιας, με αποτέλεσμα να γεννιούνται ανεπιθύμητα κουτάβια και γατάκια, τα οποία συχνά καταλήγουν αδέσποτα.

3. Ανεπαρκείς νόμοι και έλλειψη ελέγχου.

Παρόλο που σε πολλές χώρες υπάρχουν νόμοι για την προστασία των ζώων, συχνά δεν
εφαρμόζονται σωστά. Η έλλειψη μηχανισμών ελέγχου και τιμωρίας για όσους εγκαταλείπουν ή κακοποιούν τα ζώα επιδεινώνει το πρόβλημα.

4. Ανευθυνότητα και ελλιπής παιδεία.

Η έλλειψη ενημέρωσης και περιβαλλοντικής συνείδησης οδηγεί πολλούς ανθρώπους να
αντιμετωπίζουν τα ζώα ως αντικείμενα και όχι ως ζωντανά πλάσματα με ανάγκες και συναισθήματα.

Οι επιπτώσεις για τα αδέσποτα.

1. Κίνδυνοι για τα ίδια τα ζώα.

Τα αδέσποτα ζώα αντιμετωπίζουν πολλούς κινδύνους:
•Πείνα και δίψα: Συχνά δεν έχουν πρόσβαση σε τροφή και καθαρό νερό.
•Ατυχήματα: Πολλά σκοτώνονται ή τραυματίζονται από αυτοκίνητα.
•Ασθένειες: Χωρίς εμβολιασμό και ιατρική φροντίδα, μεταδίδουν ασθένειες και υποφέρουν από λοιμώξεις.

•Κακοποίηση: Υπάρχουν περιπτώσεις κακοποίησης από ανθρώπους που τα θεωρούν ενοχλητικά.

2. Επιπτώσεις στη δημόσια υγεία.

Τα αδέσποτα μπορεί να μεταδώσουν ασθένειες όπως λύσσα, ψώρα και παράσιτα, επηρεάζοντας την υγεία των ανθρώπων και των κατοικιδίων.

3. Περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Τα αδέσποτα ζώα συχνά αναζητούν τροφή σε κάδους απορριμμάτων, προκαλώντας προβλήματα υγιεινής και μόλυνση του περιβάλλοντος.

Τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος.

1. Στείρωση και έλεγχος του πληθυσμού.

Η στείρωση των αδέσποτων και των κατοικιδίων είναι η πιο αποτελεσματική λύση για τον
περιορισμό του προβλήματος.

Οι κυβερνήσεις και οι φιλοζωικές οργανώσεις πρέπει να προωθήσουν δωρεάν ή οικονομικά προσιτά προγράμματα στείρωσης.

2. Υιοθεσία και υπεύθυνη ιδιοκτησία.

Αντί να αγοράζουν ζώα από εκτροφείς ή pet shops, οι πολίτες μπορούν να υιοθετούν αδέσποτα από καταφύγια.

Η υπεύθυνη ιδιοκτησία σημαίνει παροχή κατάλληλης φροντίδας, διατροφής, ιατρικής περίθαλψης και φυσικά αγάπης.

3. Εφαρμογή και ενίσχυση των νόμων.

Οι κυβερνήσεις πρέπει να επιβάλλουν αυστηρούς νόμους σχετικά με την εγκατάλειψη και
την κακοποίηση των ζώων, καθώς και να ελέγχουν την εκτροφή και την πώληση κατοικιδίων.

4. Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση.

Η εκπαίδευση από μικρή ηλικία μπορεί να βοηθήσει στη διαμόρφωση μιας πιο φιλοζωικής κοινωνίας.

Σχολεία, δήμοι και οργανώσεις μπορούν να διοργανώνουν εκστρατείες ενημέρωσης για τη σημασία της φροντίδας των ζώων.

5. Δημιουργία και υποστήριξη καταφυγίων.

Τα καταφύγια παρέχουν στέγη, τροφή και ιατρική φροντίδα στα αδέσποτα μέχρι να βρεθεί οικογένεια να τα υιοθετήσει.

Χρειάζονται οικονομική ενίσχυση από το κράτος και την κοινωνία για να συνεχίσουν τη λειτουργία τους.

Η ευθύνη της κοινωνίας.

Η φροντίδα των αδέσποτων δεν είναι μόνο δουλειά των φιλοζωικών οργανώσεων ή του κράτους, αλλά ευθύνη όλων μας.

Οι πολίτες μπορούν να βοηθήσουν με διάφορους τρόπους:

•Υιοθετώντας ή φιλοξενώντας αδέσποτα ζώα.
•Προσφέροντας τροφή και νερό σε ζώα του δρόμου.
•Συμμετέχοντας σε προγράμματα εθελοντισμού σε καταφύγια.
•Καταγγέλλοντας περιστατικά κακοποίησης ή εγκατάλειψης.

Το πρόβλημα των αδέσποτων ζώων είναι πολυδιάστατο και απαιτεί τη συνεργασία του
κράτους, των φιλοζωικών οργανώσεων και των πολιτών για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.

Η στείρωση, η υιοθεσία, η εκπαίδευση και η εφαρμογή αυστηρότερων νόμων είναι βασικά βήματα προς μια κοινωνία που σέβεται και προστατεύει τα ζώα.

Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τα αδέσποτα αντανακλά το επίπεδο του πολιτισμού μας και την ανθρωπιά μας.

Αν θέλουμε έναν καλύτερο κόσμο, οφείλουμε να φροντίζουμε και να προστατεύουμε
εκείνους που δεν έχουν φωνή να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.

Έρευνα/Reportage

Κωνσταντίνα Ξανθοπούλου

Δημοσιογράφος.